Je kind liefdevol opvoeden in een maatschappij waar veel waarde gehecht wordt aan kaders, hokjes en structuur? Het lijkt zo makkelijk nog niet. Op het wereldwijde web en in boeken lezen we over de meest uiteenlopende informatie over opvoeding. Misschien ben je daardoor als ouder al snel het spoor bijster. Uit een poging tot ‘het juiste doen’ raak je al snel in je hoofd. Mijn visie is om altijd een hart verbinding met je kind aan te gaan, elke dag opnieuw. Dit noem ik ‘denken in hartjes’.
Denken in hokjes schept veiligheid
In onze razendsnelle maatschappij worden veel zaken in hokjes gestopt en bestempeld met een label, zoals een diagnose of een naam. Dit is een aangeleerde manier van ons als mens om de wereld te kunnen begrijpen en verwerken, juist omdat er in het Westen zoveel aan informatie en prikkels te verwerken valt. Het is een manier van overleven en schept een gevoel van voorspelbaarheid en veiligheid voor ons brein.
In de zin van opvoeding betekent dit dat kinderen die ‘ander’ gedrag vertonen en niet in het huidige maatschappelijke systeem kunnen functioneren, al snel een stempel en een bijpassende behandeling krijgen. Deze behandeling kan bestaan uit therapie, aangepast onderwijs of medicatie. De druk om in de aangenomen kaders te passen ligt hoog. Eigenlijk begint het hokjes denken al bij het consultatiebureau. Daar wordt aan de hand van modellen en standaarden bepaald of je kind zich ‘goed’ ontwikkeld. Dit gebeurt met de juiste intentie om te zorgen voor de gezondheid van onze kinderen. Vanaf de kleuterklas starten de kleuters met de cito toets en worden onze kinderen beoordeelt op hun prestaties.
Als je als kind anders denkt, ander gedrag vertoont, hooggevoelig bent of gewoonweg niet mee kan kan, dan val je al snel buiten de maatschappij. Kinderen dienen zich aan te passen aan de eisen van hun omgeving en leren op deze manier dag in dag uit – dat zij niet goed zijn wie ze nu zijn. Maar ook deze kinderen willen gezien worden. Wat als we meer gaan kijken naar talenten en naar wat het kind wel kan in plaats van niet kan? Een mooie ontwikkeling is dat er steeds meer scholen opgezet worden waar de aandacht en focus ligt op talent, creativiteit en liefdevol opvoeden.
Liefdevol opvoeden in het onderwijs
Regelmatig spreek ik verschillende ouders die vastlopen in het feit dat hun kinderen niet mee kunnen in het huidige schoolsysteem. Dit strookt met de behoefte aan liefdevol opvoeden. Hoogbegaafde kinderen bijvoorbeeld, hebben een hele andere vorm van begeleiding nodig dan kinderen die (intellectueel) moeite hebben met de lesstof. Ieder kind is gebaat bij een andere aanpak. Het onderwijssysteem is hier op dit moment niet op ingericht. Er wordt verwacht van de hele klas (die soms wel uit meer dan 25 kinderen bestaat) dat iedereen op gelijk niveau meevaart in wat er wordt aangeboden. Het is ook voor de leraren een hele uitdaging om ieder kind op zijn eigen manier te leren ‘leren’. Gelukkig zie je dat steeds meer ouders en scholen hier aandacht voor krijgen, al hebben we hier gezamenlijk nog een grote slag in te slaan.
Alle kinderen hebben één ding gemeen: ze zijn allemaal uniek en speciaal.
Elisa Paauwe
De nieuwe manier van les krijgen?
Hoe mooi zou het zijn als ieder kind zich zowel op school als thuis kan ontplooien in waar het goed in is? En wat zou er gebeuren als we minder eisen van onze kinderen en de lat minder hoog leggen?
Een nieuwe manier van onderwijs en liefdevol opvoeden is een holistische aanpak en dat er meer aandacht komt voor zelfontwikkeling en zelfbewustzijn. Denk bijvoorbeeld aan lessen in zingeving en spiritualiteit, lichaamswerk, meditatie, ademwerk en dankbaarheid. Dit brengt de aandacht direct in het lichaam en uit het hoofd.
Het voordeel van liefdevol opvoeden en holisme in het onderwijs, zou kunnen zijn dat kinderen veel eerder tot zelfontwikkeling komen en veel sneller weten wie zij in essentie echt zijn. Dit verlegt de focus van het bezig zijn met de verwachtingen van anderen en de maatschappij.
Op de school van mijn dochter wordt bewegend leren gegeven, waarbij ook het lichaam wordt ingezet. Het zou mooi zijn als dit soort initiatieven steeds meer geïntegreerd worden in het huidige onderwijssysteem.
Nieuwetijdskinderen liefdevol opvoeden
Nieuwetijdskinderen zijn vaak hooggevoelig en ervaren het vaak als moeilijk om hun weg te vinden in de huidige maatschappij. De prikkels zijn snel te veel en lastig te verwerken. Eigenlijk gaat de maatschappij te snel voor de kinderen. Deze kinderen zijn vaak heel creatief en op vroege leeftijd heel wijs. Ook hebben ze oog voor detail en zien ze vaak dingen die anderen helemaal niet opmerken. Nieuwetijdskinderen ervaren de wereld vaak heel intens en ze zijn vaak zeer intuïtief.
Rust, ritme, regelmaat is dan ook erg belangrijk in het dagelijks leven van nieuwetijdskinderen. Wij mogen accepteren wie ze zijn en ze aanmoedigen om hun intuïtie te volgen. Hen laten voelen – vanuit hart verbinding – dat ze er helemaal mogen zijn.
Is hokjes denken ook liefdevol opvoeden?
Een mooi uitgangspunt zou zijn om het schoolsysteem langs onze kinderen te leggen in plaats van onze kinderen te meten aan de hand van het schoolsysteem en haar ‘one size fits all’ aanpak. Zo leert het kind dat het mag uitblinken in zijn of haar uniekheid en zich niet eindeloos hoeft aan te passen om geliefd te zijn.
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen zich gedragen naar wat over hun gezegd wordt; een selffulfilling prophecy. Het is dus belangrijk om hier als ouder en als mede opvoeder bewust van te zijn en hier voorzichtig mee om te gaan. Zelf vertel ik mijn kinderen regelmatig dat ze niet hun diagnose zijn.
Het in hokjes denken kan wel helpend zijn om de juiste begeleiding te vinden voor je kinderen en is benodigd om binnen deze maatschappij enige richting te bepalen voor het kind. Zonder het hokje blijf je dwalen totdat er een hokje gevonden wordt. Dit is het systeem van onze maatschappij.
Denken in hartjes in plaats van hokjes; een idealisme of een revolutionaire manier van liefdevol opvoeden?
Dit artikel is geschreven door ademtherapeut Elisa Paauwe. Wil je meer weten over Elisa? Klik hier om haar website te bezoeken en om haar Beter Ademen® workshops te bekijken.
